Katılım Belgesi Mi, Uygulayıcı Sertifika Mı?

Sürekli eğitim ve gelişimin öneminin gözle görülür biçimde arttığı günümüz dünyasında gerek mesleki gelişim ve profesyonel yetkinlik, gerekse kişisel gelişim açısından her gün yeni şeyler öğrenmeye hevesli ve gelişime açık olan bireylerin başarıları görmezden gelinemiyor. Özellikle profesyonel hayat göz önünde bulundurulduğunda işe alım süreçleri için gelişime açık olduğunun eğitim ve sertifikalarla kanıtlanması, yetkinliği sergilemek açısından oldukça önemli, çünkü dünya her gün değişiyor ve lisans eğitimi profesyonel hayat için bir yerden sonra yetersiz kalıyor.

Pandemi öncesi dönemde de yapılan etkinlikler, verilen eğitimler vardı ve hem yüz yüze hem de çevrimiçi ortamda uzaktan gerçekleşebiliyorlardı, ancak pandeminin tüm dünyayı etkilemesiyle birlikte uzaktan eğitimlerin hem niceliğinde hem de niteliğinde bir artış ve gelişim gözlendi. Oldukça fazla ağ üzerinden düzenlenen seminer, bilgi şöleni, konferans ve etkinlik organize edildi; insanlar sadece internet bağlantısı ve kullanabileceği bir cihaz ile dünyanın öbür ucundaki etkinliklere ve eğitimlere kolaylıkla erişme imkanı kazandı ya da bunu yapabileceğinin farkına vardı. Bu durumla birlikte katılım belgeleri, eğitim sertifikaları, uygulayıcı sertifikaları gibi kavramlar konusunda kafa karışıklığı oldu. Yazının devamında bu karışıklığı gidermek ve kısaca bilgi vermek istiyorum.

Bir topluluğa ait bir atölyeye katıldınız. Belli konular işlendi, konuşmacılar konuşmalarını gerçekleştirdi, slayt paylaşımı yapıldı, görseller ve makaleler tartışıldı; belki bir oturumdan fazlası gerçekleşti. Etkinlik sonunda verdiğiniz emek ve katılımınıza teşekkür mahiyetinde, sizden herhangi bir sınava girmenizi ya da görev tamamlamanızı beklemeden topluluğun imzası ile adınıza bir katılım belgesi verilir. Bilimsel ya da günlük bir konu hakkında olabilir. Katılım belgeleri herhangi bir bilgiyi test etmediğinden ya da uzmanlık katmadığından akademik veya profesyonel geçerlilikleri yoktur. İlgileriniz doğrultusunda başka ilgililerle zaman geçirdiğinizi, geniş görüşlülük kazandığınızı gösterir; ancak yetkinliğinizi kanıtlamaz.

Sertifika ise başarılı olduğunuz ve yetkince uygulayabileceğinizi kanıtladığınız bir eğitim dönemi sonunda edindiğiniz belgedir. Sertifikaların niteliğini değerlendirmek için kazanımların ölçüldüğü sistemler olması gerekir ve bu da sınav gibi yöntemlerle gerçekleşir. Bir eğitime katılmanız sertifika almaya hak kazandığınız anlamına gelmez, sertifika kazanımı içi sınavın başarıyla teslim edilmesi gerekir. Alınan eğitim ve başarıyla teslim edilmiş bir sınav, görev ya da üst denetçi dönemi sonunda aldığınız belge, ancak sertifika ise resmi geçerliliği vardır. İşe alım süreci için konuşacak olursak bir konuda uygulayıcılığınızın bir sertifika ile kanıtlanması sizi diğer adayların önüne taşır. Fakat her kurumdan sertifika alınır mı ya da aldığınız sertifika ne kadar, nerelerde geçerli?

Aldığınız sertifikanın geçerliliği ve güvenilirliği için sertifikaları Yüksek Öğretim Kurumuna bağlı üniversitelerin Uygulama ve Araştırma Merkezleri; Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Halk Eğitim Merkezleri ya da özel kurslar; İŞKUR onaylı Mesleki Eğitim Kurs Merkezlerinden aldığınıza emin olun (Yükseköğretim Kanunu, 2020). Bunun yanı sıra uluslararası sertifikalar için konuşacak olursak Avrupa Birliği’nde geçerli sertifikalar için sertifikanın Europass ekine sahip olması önemli, çünkü Europass sertifika ekleri Mesleki Yeterlilik Kurumu denetiminde Avrupa Parlamentosu ve Konseyi tarafında tanınmıştır (Europass, 2020).

Araştırma yapmak ve doğru bilgiye erişmek burada bize düşüyor. Örneğin internet sitelerinin uzantıları ile ilgili konuşacak olursak, Türkiye’de YÖK’e bağlı üniversitelerin internet uzantıları ”.edu” ve ”.edu.tr” ile biter. Ayrıca ”.gov” ve ”.org.tr” de resmi uzantılardır. Bu uzantıların kullanıldığı internet siteleri ve o sitelerin sahibi kurumlar, sertifika programları için güvenilir adreslerdir. Akreditasyon ve uygulayıcılık kaynakları bu gibi detaylarla araştırmalıdır; çünkü alınan eğitim için emek sarf ediyoruz, zaman veriyoruz; sertifika için zaman zaman oldukça yüksek olabilen paralar ödüyoruz ve karşılığında uygulayıcı olmak, icra etmek istiyoruz. Emek, zaman, para ve hedeflerimiz eksik araştırmalardan dolayı boşa gitmemeli. Ayrıca seçici olmak ve ilgi alanları konusunda hassas davranmak, uzmanlaşmak açısından önemli. Bir eğitime katılmanın, etkinlikte bulunmanın ya da mesleki dersler almanın başlıca motivasyonu özgeçmiş doldurmak yerine kişisel ve profesyonel açıdan kişinin kendini geliştirmesi ve bunu kullanabilecek düzeye gelmesi, başka bir deyişle hedeflerine ulaşmak üzere basamakları tek tek ama sağlam adımlarla çıkması olmalı.

Teşekkür ederim,

Nur Ateş

REFERANSLAR

Europass (2020).  Europass ve ulusal europass merkezi faaliyetleri, Avrupa Konseyi. https://www.europass.gov.tr/avrupa-konseyi/78-europass.feed.

Yükseköğretim Kanunu (2020). 2547. Mevzuat. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2547.pdf