Kısa Süreli Çözüm Odaklı Terapi

Adını psikolojik rahatsızlıklara en kısa sürede çözüm bulup tedavi etmesinden alan kısa süreli çözüm odaklı terapi,çözülmesi gereken soruna odaklandığı için çözüm odaklı terapi olarak da bilinir ve günümüzde en çok kullanılan terapi yöntemlerinden bir tanesidir.

İlk olarak Zihinsel Araştırma Enstitüsü’nde yapılan bir terapi çeşidinin geliştirilmesi ile ortaya çıkan çözüm odaklı terapi, (Nichols, 2013; Akt. Doğasal & Karakartal, 2021)Steve de Shazer ve  Insoo Berg’ in  Kısa Süreli Aile Terapisi Merkezi ’nde yaptıkları çalışmalar ile  gelişmiş böylece Steve de Shazer ve Insoo Berg  terapinin kurucuları sayılmıştır.

Berg ve Miller’e (1992) göre, kısa süreli çözüm odaklı terapi 3 temel ilke üzerine kuruludur. İlk temel ilke olan“sorun değilse müdahale etme” ilkesine göre; danışanın rahatsız olmadığı ve sorun olarak görmediği konularda toplum veya terapist tarafından problemli görünse de danışana müdahale edilmemesi gerekir. “Bozulmamışsa tamir etme”ilkesi olarak da bilinir. Bu ilkeye göre danışanda daha fazla kaygıya sebep olmamak önemlidir. Terapinin ikinci ilkesi olan “işe yarayan çözüm yoluna devem et” ilkesine (Berk, 1994) göre; kişinin başarılı olduğu konuların tekrar edilmesi sağlanarak başarıya odaklanmasını ve sorun çözmede bu bilgilerin kullanılması sağlanır. Bir diğer değişle, terapidedanışandan alınan geri dönütler sayesinde bilgilerin başa çıkma stratejisi olarak kullanılmasıdır. Böylelikle danışanda görülen başarılı bir durum pekiştirilir işe yarayan çözüm yoluna devam edilir. Terapinin son ilkesi olan “işlemeyen çözüm yoluna başvurma, farklı çözüm yolları dene” ilkesi adından da anlaşıldığı üzere; her danışanın farklı bir birey olduğu göz önüne alınarak danışanlara özgü çözüm yolları üretmek, işe yaramayan çözüm yolları yerine danışana çözüm ulaştıracak alternatif yollar denemektir. Kısacası çözüm odaklı terapinin amacı, danışanın soruna odaklanmak yerine çözüme odaklanmasını teşvik etmek böylelikle sorunlara en hızlışekilde çözüm bulmayı sağlamaktır. Peki, çözüme ulaşmada kullanılan yollar nelerdir? Shazer ve Coulter’e (2012) göre;kısa süreli çözüm odaklı terapide küçük değişimler, büyük değişimleri beraberinde getirir. Soruna yönelik randevu almak bile değişimin başladığının işaretidir böylelikle danışana sorulan ‘‘İlk randevu aldığınız andan itibaren hayatınızda ne gibi değişiklikler oldu?’’ şeklindeki sorularla olumlu değişimlerin fark edilip arttırılması sağlanır. Danışanda sorun yaşamadığı zamanlara odaklanmak, danışanın yaşadığı soruna da çözüm üretecek yolları bulması sağlanır. ‘‘Sorun yaşamadığın zamanları veya sorunun daha az olduğu zamanları anlatır mısın?’’ ve  ‘‘Daha önce yaşadığın herhangi bir problemle nasıl başa çıktın?’’ şeklindeki sorular danışanın sorun yaşamadığı istisnai durumları ortaya çıkarmakla birlikte geçmişte yaşadığı sorunlara nasıl çözüm yolu ürettiğine dairfarkındalık sağlayarak sorunun çözümünde geçmiş başarıların ele alınmasını sağlar.

Kısacası çözüm odaklı terapi, hayatımızda iyi gitmeyen, problemli olarak gördüğümüz sorunları konuşup o sorunlara odaklanmak yerine; en basit, en küçük olumlu değişimleri ve olumlu süreçleri göz önünde bulundurarak çözüme ulaşmayı sağlayan bir terapi çeşididir. Hayatımız inişli çıkışlı süreçlerle doludur ve bu süreçlerde ne yapacağımızı bilemeyiz, bir çözüm yolu ararız. Sorunlarımıza çözüm bulmak, çıkmazını bulamadığımız yolu sormak ve karanlıkta ışığımızı aramak isteriz. Bu ve bunun gibi süreçlerde çözüm odaklı terapi, adeta bizim için biçilmiş kaftan niteliğindedir.

Özlem KARAKURT

Kaynakça

Berk, I. K. ve Miller, S.D (1992). Working with problem drinker: A solution- focused approach. W.W. Norton & Company Inc.

Berk, I. K., (1994). Family based services: A solution- focusedapproach. W.W. Norton.

De Shazer, S. ve Coulter, M. (2012). More than miracles: Thestate of the art of solution-focused brief therapy. Routledge.

Doğan, S. (1999). Çözüm odaklı kısa süreli terapi: Kuramsal bir inceleme. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2 (12) 28-38.

Doğasal, O. ve Karakartal, D. (2021). Çözüm odaklı kısa süreli terapiye kuramsal bir bakış. International Journalof Humanities and Education, 7(15), 130-142.

Nichols, M. P. (2013). Aile terapisi. (O.Gündüz, Çev.). Kaktüs Yayınları.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Yorum

  • Neşegül

    Yeni bir bilgi öğrenmedim çünkü çözüm odaklı terapiyi genelde terapilerimde kullanıyorum. Ana yeniden amacını hatırlatmak açısından çok güzel olmuş. Tebrik ediyorum.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

g

An legimus similique intellegam mel, eum nibh tollit assentior ad. Mei ei platonem inciderint.

e