MİSAFONYA NEDİR?

Yemek yerken ağızdan çıkan sesler, diş gıcırdatma, saatten gelen tik tak sesleri gibi sesler bir süre sonra insanlar için rahatsız edici bir hal alabilir. Misofoni olan bireylerde ise bu sesler rahatsız edici olmanın yanı sıra dayanılmaz bir hale gelir. Misofoni kelimesi latince “bazı seslerden nefret edilmesi” anlamındadır. Seçici ses hassasiyeti sendromu olarak da bilinen bu durum aslında beyindeki özel bir yapısal anormallikten kaynaklanan psikolojik ve fizyolojik semptomlar gelişmesi ile meydana gelir. Bu rahatsızlığa sahip bireylerde bazı spesifik seslere karşı hassasiyet sonucu savaş ya da kaç refleksi aktive olur ve kişinin günlük hayatını olumsuz etkiler. Bu ses nedeniyle kaygı, panik, öfke duyguları tetiklenebilir. 

MİSAFONYA BELİRTİLERİ NEDİR?

Misafonyanın ana belirtisi bazı seslere karşı bireylerde meydana gelen öfke gibi aşırı reaksiyonlardır. Misafoniye sahip bireyler basit seslere verdikleri bu kontrolsüz tepkilerin normal olmadığının farkındadır.  Oluşan bu tepkinin şiddeti kişiden kişiye göre farklılık gösterebilir. Bazı kişilerde bu belirli sesler sadece rahatsızlık ve huzursuzluk hissi verirken bazı kişilerde de tamamen kontrolün kaybedilmesine sebep olur.

Bu problem her yaşta ortaya çıkabilir ve cinsiyet ayırmaksızın hem erkek hem de kadınlarda gözlenebilir. Belirtiler genellikle çocukluk çağının son dönemleri veya erken ergenlik dönemlerinde gözükür. Hastalarda genellikle ilk atağın tetiklenmesine neden olan tek bir ses mevcuttur ancak zaman içerisinde başka sesler de tetikleyici ses haline gelebilir. 

Kontrolün kaybıyla birlikte oluşabilecek misafonya belirtileri kısaca şu şekildedir: 

  • Öfkeye dönüşen huzursuzluk
  • Tiksinmenin nefrete dönüşmesi
  • Sesin kaynağı olan bireye karşı gösterilen kontrolsüz tepki
  • Sesin duyulması ile birlikte çevredeki eşyalara karşı fiziksel olarak tepkide bulunma
  • Etkilenilen ses olan ortamlardan kaçma veya bu ortamlarda yapılan işlerin baştan savma yapılması

Bazı misofoni olan bireyler kendilerinde bu tür duygular uyandıran sesleri zaman içerisinde taklit ederek kendileri için bu durumu tetikleyici özellik gösterebilirler. Bazı bireylerde ise sadece o sesi düşünmek bile belirtilerin ortaya çıkmasına neden olabilir. Genel olarak bu şekilde tetiklenebilen bireylerde diğer kişilere göre anksiyete, depresyon ve diğer psikiyatrik durumlara karşı bir yatkınlık söz konusudur. 

Duygusal belirtilere ek olarak bazı bireylerde fiziksel tepkilerde ortaya çıkabilir. Bunlar : 

  • Özellikle göğüs bölgesinde belirgin olan vücut üzerinde baskı hissi meydana gelmesi
  • Kaslarda gerginlik
  • Kan basıncında yükselme
  • Kalp atışlarının hızlanması
  • Vücut sıcaklığının yükselmesi

MİSOFONYA NEDEN OLUR?

Şu an için misofoninin altında yatan kesin neden bilinmiyor olsa da, bazı psikiyatrik rahatsızlıklara sahip bilreylerde misofoninin daha sık ortaya çıktığı gözlenmiştir. Obsesif kompulsif bozukluk, kaygı bozukluğu ve Tourette sendromu gibi rahatsızlıklar buna örnek gösterilebilir. 

MİSOFONİ TANI VE TEDAVİSİ?

Uzman psikiyatr, klinik psikolog ve odyolog (işitme uzmanı) tarafından, kişiye bazı sesler dinletilerek duyduğu bu seslerden rahatsız olma düzeyini ölçen misofonya testleri yapılmaktadır. Bu test misofonya tanısının konması aşamasında yardımcı olmaktadır.

Bazı araştırmacılar misofonyanın diğer psikolojik rahatsızlıklar ile birlikte değerlendirilmesini yanlış bulmakta ve ayrı bir rahatsızlık olarak ele alınması gerektiğini ileri sürmektedir. Bunun için misofonya test ve tanı kriterleri önermektedir. Bu kriterler:

  •   Kişi verdiği tepkilerin anormal ve aşırı olduğunun farkında olmalı
  • Sesler, kişide belirgin panik, öfke, anksiyete ve saldırgan davranışa neden olmalı,
  • Kaçma ve kaçınma davranışı net olarak görülmeli,
  • Aile, sosyal ve meslekî yaşamı etkilemeli.

Misafonyanın tedavisine gelecek olursak da son araştırmalar bu hastalığın tedavisinde en etkili yöntemin eğitim ve danışmanlık olduğunu göstermektedir. Ses terapisi eşliğinde devam eden terapilerin de etkili olabileceği ileri sürülmektedir. Kısaca misofonya için uygulanan terapi şekilleri ; bilişsel davranışçı terapi, duyarsızlaştırma ( ses terapisi), yeniden eğitme terapisidir. Hastaya bağlı olarak uygun olan terapi yöntemi değişkenlik gösterir. Misofonya tedavisi için özel bir ilaç mevcut değildir. Ancak hastalığa bağlı olarak kişide depresyon veya anksiyete gözleniyorsa tedavi antidepresanlarla desteklenebilir.

                                                                                                                                                         Aybüke Görgülü 

KAYNAKÇA 

https://www.medicana.com.tr/saglik-rehberi-detay/11613/misophonia-mizofoni-hastaligi-tedavisi-belirtileri
https://www.florence.com.tr/misophonia

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

g

An legimus similique intellegam mel, eum nibh tollit assentior ad. Mei ei platonem inciderint.

e