NARSİSTİK KİŞİLİK BOZUKLUĞU
Narsist nedir?
Kendinden başka kimseyi beğenmeyen ve insanları küçük görme psikolojik rahatsızlığına yakalanan kişidir. Bu rahatsızlık sadece kişinin kendi hayatını değil, ilişki kurduğu bütün insanların hayatını olumsuz şekilde etkileyebilir. Kendini beğenme halinin bir tezahürü olarak kendine aşırı güven ve hayranlık duyma ayrıca toplumda ilgi odağı olma isteği durumları ön plana çıkar. Fakat narsistler aile, arkadaş ve sosyal çevreleri ile iyi ilişkiler kuramazlar.
Narsistik Kişilik Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?
*Sürekli Övgü ve Hayranlık
*Mutlak Hak Anlayışı
*Suçluluk Duymadan Sömürme
*Sürekli Aşağılama, Küçümseme ve Zulüm
*Üstün İhtişamlarını Destekleyen Fantezi Dünyası
Narsistik Kişilik Bozukluğu Nedenleri Nelerdir?
*Güvenilmez ebeveynlik
*Kişiyi onaylayıcı bir ortamın yokluğu
İstismar veya travma
*Ebeveynlerde aşırı hoşgörü
*Aşırı övgü
Narsistik Kişilik Bozukluğunun Belirtileri
*Aşırı kibirli olmak
*Empatiden yoksun olmak
*Kendini diğer insanlardan üstün ve zeki görmek
*Sadece kendi isteklerinin yapılmasını istemek
*Herkesten başarılı olma hırsıyla hareket etmek
*Ortamlardaki tek ilgi odağı olmayı istemek
Kişilik bozukluklarında temel etmen, kişinin çocukluk döneminde yaşadığı tramvatik olaylar ve duygu yoksunluklarıdır. Çocuklukta yaşanan değersizlik ve sevgisizlik bu rahatsızlığı tetikler. Narsist kişilik, her ne kadar aşırı özgüvenli görünse de temelde güvensizlik duygusu vardır. Bunu bastırabilmek için oluşturdukları savunma mekanizmasıyla aşırı özgüvenli görünmeye çalışırlar.
Narsisizm belirtileri, ergenlik dönemi itibari ile kendini belli etmeye başlar. Bu rahatsızlığın nedenleri arasında kişinin yetiştiği ortam ve çocukluk döneminde ailenin tavırları önemli rol oynar. Özellikle çocukluk döneminde çocuğun her isteğinin yerine getirilmesi ve ailenin aşırı ilgisi kişilik bozukluğunu tetikleyen unsurlar olarak görülebilir. Ama bunun yanında çocuğun ihmal edilmesi, sevgiden mahrum kalması ve duygusal istismara uğraması da narsist bozukluğa sebep olabilir.
Narsist insan, öncelikle normal bir birey olarak görülmemelidir. Bu durumun bir rahatsızlık olduğu akıldan çıkarılmamalı ve takınılacak tavır da bu minvalde olmalıdır. Peki narsist kişilik bozukluğu olanlara nasıl davranmalı? Toplum tarafından dışlanma ya da eleştirilme bu kişileri agresifleştirir, sabırsız davranışlar sergilerler ve ileriki aşamalarda depresyona girebilirler. Narsist kişilik bozukluğu karşısında sergilenecek tavırları şu şekilde sıralamak mümkündür:
● Narsistlerin davranışlarını değiştirme ve düzeltme çabasına girilmemelidir.
● Hissedilen duygular açık bir şekilde ifade edilmelidir.
● Davranış sınırları net bir şekilde çizilmelidir. Manipülatif davranışlarda bulunmasına izin verilmemelidir.
● Narsistik eğilimleri olan kişilerin karşısında suçluluk, yetersizlik vb. duygulara kapılmamak gerekir. Bu duygular kişinin egosunu harekete geçirir.
Tedavisi var mıdır?
Narsistik kişiler, terapiye zor gelen kişilerdir. Onlara göre, terapiye gelmek zayıflık göstergesidir. Bu nedenle, temel sebebin ruhsal sorunlar olduğunu düşünemezler ve terapiye gelmezler. Geliş sebepleri, genellikle depresyon, kaygı, panik atak, mutsuzluk, boşluk hissi ve cinsel sorunlardır. İnsan ilişkilerinde sorunlar yaşadıkları için gelirler; aile içi çatışmaları vardır, parteri terk etmiştir ya da bir başarısızlığa uğramış olabilirler.
Terapiye başvurma sırasında, temel sebep gözönünde bulundurulmalıdır.
Narsistik kişilik bozukluğu, dinamik psikoterapi ile tedavi edilebilir. Terapist için zor vakalar olabilir. Terapist, zaman zaman idealize edebileceği gibi, zaman zaman da öfke duyulan kişi olabilir. Terapi süreleri değişkenlik göstermekle birlikte, bazılarında bu durum uzun sürebilir. Konusunda uzman ve deneyimli bir terapist ile sonuç verimli olacaktır.
NESLİHAN ÇATMA
KAYNAKÇA
Bir yanıt yazın