SİSMOFOBİ NEDİR?

“Sismofobi” kelimesi, Yunanca kıtlık, depremler veya savaşlar anlamına gelen “sismo” ve Yunan korku tanrısı “Phobos” kelimesinden gelmektedir. İrrasyonel deprem korkusu anlamı taşıyan bu fobi, afet korkusunun alt dallarından biri olarak kabul edilir. Bu korku, genellikle bir aile üyesinin depremde vefat etmesi veya deprem haberlerine maruz kalma gibi travmatik deneyimlerle tetiklenir.

Bir dereceye kadar hepimiz, üzerinde kontrol sahibi olmadığımız doğal afetler olan depremlerden korkarız. Fakat bu korkuyu fobi derecesine getiren, bireyin gündelik yaşamına müdahale etmesi ve bunun sonucu olarak işlevsellikte bozulmalar yaşatmasıdır.

Sismofobiye sahip bireylerin belirtilerine bakacak olursak:

• Bireyler, deprem ile fazla ilgili veya kaçınmacı şekilde ilgisiz olabilir.
• Herhangi bir deprem olması durumuna karşın kaçış yolu planlamak için normal üstü bir efor sarf edebilir. Kendisi ve ailesini korumak amacıyla anormal derecelerde harcamalar yapabilir.
• Gününün çoğunu deprem hakkında düşünmek ve bununla ilgili konuşmakla harcayabilir.
• Sürekli sallanıyormuş hissine sahip olabilir.
• Fizyolojik olarak; çarpıntı, hızlı soluma, baş dönmesi, mide bulantısı, bayılma, titreme gibi fiziksel belirtiler görülebilir.

Deprem korkusu, ruh sağlığı uzmanları gözetiminde tedavi edilebilen bir fobi türüdür. Tedavi edilmediği durumlarda kişinin sosyal hayatında bozulmalar ve stres temelli hastalıklar oluşmasına sebep olabilir. Sağlıklı başa çıkma yöntemlerinin keşfedilmesinin en sağlıklı yolu, uzmanlardan destek alınmasıdır.

Deprem korkusunun aşılması hususunda yaşanılan korkunun bastırılmaması mühimdir. Kaçma davranışı kalıcı bir çözüm değildir, yalnızca anlık bir rahatlama sağlayabilir.

Aynı zamanda nefes egzersizleri, meditasyon gibi kendi kendine yardım teknikleri de kişinin anksiyete atakları ile başa çıkmasına yardımcı olmaktadır.

Özge BARLAS

Kaynakça:

Akcanbaş, M. (2021, February). Disaster and Trauma Psychology. Lecture, İstanbul; Üsküdar Üniversitesi.

Sevim, Ö., Ü, Y. (2021). Korku Sosyolojisi.

Köroğlu, E. (2014). Dsm-5 Tanı Ölçütleri Başvuru El Kitabı. Amerikan Psikiyatri Derneği, Boylam

Berger, S. S. (2014). Whose trauma is it anyway? Furthering our understanding of its intergenerational transmission. Journal of Infant, Child and Adolescent Psychotherapy, 13, 140–181.