ÇOCUKLARLA ETKİLİ İLETİŞİM: ANAHTAR BİLGİLER
Çocuklarla etkili iletişim kurmak, ebeveynlerin ve bakıcıların günlük yaşamlarının temel bir parçasıdır. Ancak bu, bazen oldukça zorlayıcı olabilir. Çocuklar, kendilerini ifade etmekte ve duygularını iletmekte bazen yetişkinler kadar becerikli olmayabilir. Bu nedenle, doğru iletişim becerileri geliştirmek hem çocukların duygusal gelişimi için önemlidir hem de aile ilişkilerini güçlendirmeye yardımcı olabilir.
Etkili iletişim, çocukların duygularını anlamak, onları dinlemek ve onlarla empati kurmakla başlar. Bununla birlikte, her çocuğun biricik olduğunu unutmamak önemlidir. Bu nedenle, iletişim tarzımızı çocuğun bireysel ihtiyaçlarına ve kişilik özelliklerine göre ayarlamak gerekmektedir.
Bu blog yazımızda, çocuklarla iletişimde kullanabileceğimiz bazı değerli ipuçlarını ve incelikleri keşfedeceğiz. Çocuklarla daha derin bağlar kurmak, onların duygusal gelişimlerine katkıda bulunmak ve aile içi iletişimi güçlendirmek için bu ipuçlarını uygulamak önemlidir.
Çocuklarla etkili iletişim kurmanın temelini oluşturan birçok faktör bulunmaktadır. Bu faktörlerin üzerinde detaylı bir şekilde durarak, her birinin çocuklarla iletişimi nasıl etkilediğini ve nasıl geliştirilebileceğini birlikte inceleyelim.
Empati Kurma: Empati, çocukların duygularını anlamak ve onları empatiyle karşılamak anlamına gelir. Empati kurmak, çocukların kendilerini anlaşılmış ve değerli hissetmelerini sağlar. Bunun için çocuğun bakış açısını anlamaya çalışmak ve onların duygularını ciddiye almak önemlidir. Bir çocuğun yaşadığı duyguları anlamak için onunla empati kurmak, aranızda güven ve bağ oluşturmanın önemli bir yoludur.
Açık İletişim: Açık iletişim, çocuklarla samimi bir ilişki kurmanın temelidir. Açık iletişimde dürüstlük ve şeffaflık ön plandadır. Çocuklar, yetişkinlerin açık ve dürüst olmalarını bekler. Onlara gerçekleri saklamadan, uygun bir dille açıklamak aranızdaki güveni güçlendirir ve çocuğun sizinle iletişim kurmaya istekli olmasını sağlar.
Sabır ve Anlayış: Çocuklar zaman zaman duygusal tepkiler gösterebilir ve bu tepkileri anlamak ve yönetmek zor olabilir. Bu noktada sabır ve anlayış göstermek önemlidir. Çocuklarınızın duygusal dünyasına saygı göstermek ve onların duygularını kabul etmek, onlarla güçlü bir bağ kurmanın temelidir. Sabırlı olmak, çocuğunuzun sizinle daha rahat iletişim kurmasını sağlar ve duygusal güvenliği artırır.
Göz Teması ve Beden Dili: Çocukla iletişim esnasında, çocuk kendisiyle konuşan yetişkinin sözlerini dinlerken yüz ifadelerini de inceler. Sözleriyle yüz mimiklerinin uyumlu olup olmadığını kontrol eder. Kullanılan bu mimikler, çocuğun kalbine işler ve buradan gelen mesajlarla çocuk, kendisine iletilen mesajları anlamlandırır.
Mimikler, kalbin ve hissiyatın yüzle olan senkronunu gösterir. Kalbiyle bağı kopmuş birinin yüz mimikleri yoktur; bu durum, poker suratı dediğimiz ifadeye neden olur. Çocukla iletişim kurarken mimik kullanılmaması, çocuğu duyarsızlaştırır ve kendi duygularını duyamama, kendi olamama haline yol açar. Çocuklarla kullanılan yanlış iletişim, çocuğun büyüdükçe mimiklerini kullanamamasına neden olabilir.
Sözel iletişimimize eşlik eden dört ana mimik vardır. Bu mimiklerin kullanımı, çocuğa bazı ipuçları verir. Her birinin yüklediği anlamlar ve ilettiği mesajlar birbirinden farklıdır.
Göz Mimiği:
Göz mimiğinin, duygularımızdan gelen sevgi ve nefret duygularını ilettiğini söyleyebiliriz. Çocuğa bir şey söylediğinizde, sevginiz veya nefretiniz, gözlerinizin ilettiği duyguyla hissedilir. Sevilmediğini hisseden çocuk, kendini emniyette hissetmez ve bu durum, güven duygusunun gelişimini engeller.
Burun Mimiği:
Burun mimiği, en önemli tiksinti hissini çocuğa bulaştıran ve çocukta değersizlik hissine neden olan ana mimiktir. Çocuğun “kendi olma” yolundaki en büyük engel, değersizlik hissidir. Bir çocuğu değersizleştirmek, onun özgüvenini ve gelişimini olumsuz yönde etkileyen yeterli bir sebep olacaktır.
Yanak Mimiği:
Bu mimik, huzur duygusunun göstergesidir. Yanaklar hafif yukarıda, gözlere yakınsa, kişinin bizimle olmaktan keyif aldığını hissettirir. Kendisiyle olmaktan keyif alınan çocuk, kendine güvenir ve girişken olur.
Tam tersi durumda, yüz mimikleri çökmüş ve yüzü düşmüş olan, yani çocuğa “senden bezdim” mesajını ileten bir ifadeyle karşılaşan çocuk, mutsuz olur ve gerginlik hisseder. Huzursuz olan çocuk, hareketli ve saldırgan davranabilir. İçindeki bu gerginliği duyumsamaktan rahatsız olan çocuk, bundan kurtulmak için sağa sola sataşır ve bulunduğu ortamın düzenini bozmak için elinden geleni yapar.
Biz ise bu çocukların içsel dünyalarını anlayamadığımızda, onlara “yaramaz çocuk” etiketini kolaylıkla yapıştırabiliyoruz. Halbuki, onlarla olan iletişimimiz sırasında kullandığımız mimiklere dikkat edersek, onlara huzursuzluk verdiğimizi fark edebiliriz.
Dudak Mimiği:
Dudak mimiği, diğer mimiklerin ortak kullandığı, yani duyguların doğru iletilip iletilmediğini gösteren bir mimiktir. Eğer duygu ile mimikler arasında bağlantı kopmuşsa, çocuk bunu dudak mimiklerinden anlayabilir. Dudak mimiği, duyguların dışarıya yansıyan anahtarıdır. Birinin samimi olup olmadığını dudaklarından anlayabiliriz.
Samimiyetsizlik duygusuna maruz kalan çocuk, yalan söylemeye meyilli olabilir. Biz onunla samimi değilsek, çocuk da bizimle samimi olamaz.
Sorular Sormak ve Dinlemek: Çocuklarla etkili iletişim kurmanın bir diğer önemli yolu da onları dinlemek ve onlara sorular sormaktır. Onların düşüncelerini ve duygularını anlamak için zaman ayırın. Onları aktif bir şekilde dinlediğinizi hissettirerek, kendilerini değerli hissetmelerini sağlayabilirsiniz. Ayrıca, onlara sorular sormak, çocuğunuzun düşüncelerini ifade etmesine ve problem çözme becerilerini geliştirmesine yardımcı olur.
Unutmayalım ki, iletişim bir süreçtir ve her zaman geliştirilebilir. Çocuklarımızla olan ilişkilerimizi güçlendirmek için sürekli olarak iletişim becerilerimizi geliştirmeye ve onları anlamaya çalışalım. Bu şekilde, onların mutluluğunu ve sağlıklı gelişimini desteklemekte olan önemli bir rol oynarız.
KAYNAKÇA:
- Şahin, S., & Aral, N. (2012). Aile içi iletişim. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(3), 55-66.
- Yıldız, E., & Temiz, G. (2022). 48-72 Aylık Çocuğu Olan Annelerin Çocukları ile İletişimlerinde Beden Diline Yönelik Görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 20(3), 1044-1065.
- https://blog.rehberlik.online/cocukla-iletisimde-jest-ve-mimikler/
- https://www.youtube.com/live/2UCQ-O9izNs?si=fyeXFp_K7MgHIG4r
Merve İzbul
Bir yanıt yazın