Borderline Kişilik Bozukluğu

Borderline kişilik bozukluğu (BKB), duygulanım, benlik algısı, ilişkiler ve davranışlarla ilgili istikrarsızlık ve anormalliklerle karakterize edilen bir psikiyatrik bozukluktur. BKB olan bireyler genellikle düşük özsaygıya sahiptir, yoğun duygusal dalgalanmalar yaşar ve sık sık kendilerini terk edilmiş veya boşlukta hisseder.
Bu kişilik bozukluğu, çeşitli faktörlerin etkileşimi sonucunda ortaya çıkabilir. Genetik yatkınlık, çocukluk dönemindeki travmatik olaylar (istismar, ihmal), aile geçmişi veya zorlayıcı yaşam koşulları gibi faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. BKB’nin tam olarak nedeni bilinmemekle birlikte, genellikle biyolojik, psikolojik ve sosyal faktörlerin bir kombinasyonundan kaynaklandığı kabul edilmektedir.

Borderline Kişilik Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?

1. İstikrarsız ve yoğun ilişki sorunları: Borderline kişilik bozukluğu olan bireyler genellikle yakın ilişkilerde problemler yaşarlar. İlişkilerinde aşırı bağımlılık, şiddetli terk edilme korkusu veya dengesizlikler gösterebilirler.
2. Kendine zarar verme davranışları: Bu bireylerde kendine zarar verme eğilimi daha yaygındır. Stres altında veya yüzleştirildikleri durumlarda kendini kesmek, vurmak veya yakmak gibi kendine zarar verici davranışlara başvurabilirler.
3. Kimlik bölünmesi: Borderline kişilik bozukluğuna sahip kişiler genellikle kimliklerinde çelişki hissederler ve kararsızlık yaşarlar. Kendilerini sürekli olarak değiştiren bir kimlik algısı sergileyebilirler.
4. Duygusal istikrarsızlık: Yoğun duygusal dalgalanmalar yaşayan BKB’li bireyler, hızlı bir şekilde öfke, üzüntü veya mutluluk gibi duygular arasında geçiş yapabilirler. Bu duygusal değişimler bazen saniyeler içinde bile meydana gelebilir.
5. Öfke sorunları: Sıklıkla öfke patlamalarıyla mücadele ederler ve kontrolsüz öfke nöbetleri yaşayabilirler. Bu nöbetler fiziksel ya da sözel saldırganlık şeklinde kendini gösterebilir.
6. Duygu düzensizlikleri: BKB’li bireyler, anlık düşünce değişiklikleri, yoğun korku veya endişe, depresif dönemler ve duygusal boşluk hissi gibi duygu düzensizlikleri yaşayabilirler.
7. Özdeğer eksikliği: BKB’li kişiler genellikle düşük özsaygıya sahiptir ve kendilerini değersiz ya da yetersiz hissederler.

Borderline Kişilik Bozukluğunun Tanı ve Tedavisi

Bu kişilik bozukluğu olan bireyler tedaviye ihtiyaç duyarlar. Tedavinin amacı semptomların azaltılması, işlevselliğin artırılması ve daha sağlıklı ilişkiler kurabilme becerisini geliştirmektir. Bu belirtiler, her bireyde farklı şekillerde ortaya çıkabilir ve şiddeti değişebilir. Borderline kişilik bozukluğuna sahip olduğunuzu düşünüyorsanız bir sağlık uzmanına danışmanız önemlidir. Bir uzman, doğru teşhis koyabilir ve uygun tedavi seçenekleri sunabilir.

Tanı Süreci:
Borderline kişilik bozukluğu (BKB) tanısı koyulurken, belirtilerin sürekli ve uzun süreli karakteristik özellikler olarak varlığını göstermek önemlidir. Tanı, genellikle bir psikiyatrist veya klinik psikolog tarafından yapılan detaylı bir değerlendirme ve görüşme süreciyle konulur.

Tedavi Yaklaşımları:
Tedavi, BKB’nin semptomlarını yönetmeye odaklanır ve genellikle şu yöntemleri içerir:

1. Bilişsel-Davranışçı Terapi (BDT):
   BDT, bireyin düşünce kalıplarını keşfetmesine yardımcı olur ve daha sağlıklı düşünce ve davranış modellerini geliştirmeye odaklanır.
2. Diyalektik Davranış Terapisi (DDT):
   DDT, özellikle duygusal düzenlemeyi öğretmek için kullanılan bir terapi yöntemidir. Aynı zamanda bireyin stresle başa çıkma ve kişilerarası becerilerini geliştirmesine de yardımcı olur.
3. Grup Terapisi:
   Grup terapisi, sosyal becerilerin geliştirilmesine katkı sağlar ve bireyin diğer insanlarla etkileşim kurma yeteneğini artırır.
4. Aile Terapisi:
   Aile terapisi, aile üyelerinin hastalığı anlamalarına ve daha destekleyici bir ortam oluşturmalarına yardımcı olabilir.
5. İlaç Tedavisi:
   İlaç tedavisi, depresyon, anksiyete veya diğer eşlik eden durumların semptomlarının hafifletilmesi için kullanılabilir. Ancak ilaçlar, tek başına BKB’nin temel tedavisi olarak kullanılmaz.

Tedavi Süreci:
Tedavi süreci genellikle uzun vadeli bir taahhüt gerektirir. BKB semptomları zamanla iyileşebilir veya kötüleşebilir. Destekleyici bir profesyonel sağlık ekibi ile iş birliği yapmak önemlidir.

Unutmayın ki her birey farklıdır ve herhangi bir yaygın tedavi planının, kişiye uygun şekilde uyarlanması en etkili sonucu verebilir.

Kaynakça:

·  Paris, J. (2005). Personality disorders over time: Implications for DSM-V. American Journal of Psychiatry, 162(2), 232-236.

·  National Institute of Mental Health (NIMH). (2020). Borderline personality disorder. Retrieved from https://www.nimh.nih.gov/health/statistics/borderline-personality-disorder.shtml

Buse Baysal