TEZ KONUSU NASIL BULUNUR? NELERE DİKKAT ETMELİ?
Tez yazımına başlamadan önce, kaynakların iyi bir şekilde araştırılması gerekmektedir. Tez yazma konusunda deneyimli hocalar genellikle, kolayca erişilebilecek kaynaklara dayanan konuları tercih ederler. Bu nedenle, “Tezi yazmaya yetecek kadar kaynağımız var mı?” sorusu oldukça önemlidir. Kaynağı olmayan bir konuda tez yazımı neredeyse imkânsızdır. Planlama aşamasında bu hususa dikkat ederseniz, tez yazım sürecini kolaylıkla tamamlayabilirsiniz.
Buna ek olarak, yerli ve yabancı kaynaklara dikkat etmek büyük önem taşır. Eğer yabancı dil bilginiz yeterli değilse, tercüme yapamayacaksanız ya da çevrenizde size bu konuda yardımcı olabilecek birileri yoksa, yabancı kaynağa bağlı bir tez konusu seçmekten kaçınmalısınız. Bu tür detaylara dikkat ederek daha sağlıklı ve başarılı bir tez yazım süreci geçirebilirsiniz.
Yapacağınız araştırmanın seviyesine bağlı olarak, konunuzu kapsamlı bir havuzdan seçmeniz gerekecektir. Daha sonra bu havuzu daraltarak alanınıza yönelik spesifik bir konu belirlemelisiniz. Alanınıza uygun bir konu seçmek faydalı olacaktır veya uzmanlık alanınızı belirleyeceğiniz bir başlık tercih edebilirsiniz.
Konu seçimi, en zor olmasa da tez ya da makale yazım sürecinin zorlu taraflarından biri olarak kabul edilir. Tez yazacaklara, edindiğim bilgiler doğrultusunda tavsiyem; konu seçimini yalnız başınıza yapmamanızdır. Bunun yerine, danışman hocanızla veya akademik anlamda bilgisine güvendiğiniz bir hocayla görüşerek karar vermeniz faydalı olacaktır.
Peki, araştırma yapacağınız konuyu seçerken nelere dikkat etmelisiniz?
- Tezde kullanılması gereken metodolojinin, tez danışmanı tarafından daha önce kullanılmış olması.
- Konunun, belirlenen süre içerisinde tamamlanabilecek bir kapsamda olması.
- Veri araştırması sırasında kaynaklara erişimin mümkün olması.
- Taranan literatürün yeterli ve güvenilir olması.
- Konunun, ileride yapılacak başka çalışmalarla genişletilebilecek bir potansiyele sahip olması.
- Araştırma sorusunun net bir şekilde belirlenebilir olması.
- Araştırma sonucunda, gelecekte yapılacak yeni çalışmalara katkı sağlayabilecek bir içeriğe sahip olması.
Bu noktalara dikkat ederek, araştırmanız için uygun ve etkili bir konu seçimi yapabilirsiniz.
1. Odak, Bakış Açısı ve Bağlama Odaklanın
Tezinizin ana unsuru olarak belli bir odağa yönelmelisiniz. Örneğin, “Hümanistik yaklaşım” veya “Kavimler Göçü” gibi belirgin bir konu seçebilirsiniz. Araştırmalar yaparak bu konunun üzerine derinlemesine eğilin. Örneğin, “Hümanistik yaklaşımın evrensel olarak kabul edilebilirlik skalası” gibi daha spesifik bir başlık oluşturabilirsiniz.
2. İlginizin Olduğu Alanda Konu Seçimi Yapın
Tez konusu seçerken, potansiyel olarak uzmanlaşmak istediğiniz alanlara veya ilgi duyduğunuz konulara odaklanmalısınız. Aksi takdirde, kimse sevmediği veya araştırmaktan heyecan duymadığı bir konuda tez yazmak istemez. Tez aşamasına geldiğinizde, kendinizi ve ilgi alanlarınızı tanımlayacak sorular sormanız önemlidir. Örneğin:
- Daha önce ilgimi çeken bu konuda benzer araştırmaları inceledim mi?
- Bu konuyu yeterince benimseyip araştırarak tez yazmaya hazır mıyım?
3. Danışman Hocanızdan Yardım İsteyin
Eğer aklınızda en ufak bir soru işareti veya çözülmemiş bir belirsizlik varsa, vakit kaybetmeden danışman hocanızdan yardım istemelisiniz. Soru sormaktan çekinmek ya da sürekli danışıyor olmanın bir problem olduğunu düşünmek yanlıştır. Özellikle bitirme tezi ya da yüksek lisans tezi konu belirleme aşamasında danışman hocanızın rolü çok daha önemlidir. Ayrıca, danışmanınızın konunuzla ilgili akademik geçmişe sahip bir uzman olmasına özen gösterin.
4. Soru Sorarak Konuyu Temellendirin
Tez konusu belirleme aşamalarının sonuncusu, konuyu temellendirme sürecidir. Araştırmaya başlamadan önce konunun kafanızda net bir şekilde şekillendiğinden emin olmalısınız. Bu süreçte şu sorulara odaklanabilirsiniz:
- Araştıracağım konu net mi?
- Konum, literatür açısından çalışılmaya uygun mu?
- Konuyu çalışırken nasıl bir yöntem belirlemem gerekiyor?
- Bu konu üzerinde daha önce araştırmalar yapılmış mı ve konu güncel mi?
Tez konusu bulmanıza yardımcı olacak birkaç siteyi de aşağıda paylaşıyorum. Umarım bu yazı sizlere faydalı olmuştur. Herkese tez aşamasında bol şanslar dilerim!
Tez Konusu Bulmaya Yardımcı Web Siteleri;
• YÖK Ulusal Tez Merkezi
• IssueLab
• Center for Research libraries: Global Resources Network
• LSE Thesis Online
• The British Library
• Stanford Libraries
• Google Akademik (Scholar)
• The Universal Index of Doctoral Dissertations in Progress
• WorldCat
Kaynakça:
Cihan Yardımcı
Bir yanıt yazın